 |
| foto National Geographic |
Mundiccu no s'at a essi pensau mai ca sa passioni sua po is macarronis cun còciula, dd'iat pòtziu fai nomenau in s'USA, ma cussu sonnu mai postu a menti est acanta de si fai berus. Valerio Piroddi, Mundiccu po is amigus, residenti in Assèmini, a 109 annus est su sardu de vida prus longa. Sa stòria sua est cussa de àterus super bècius chi bivint in s'Ìsula, protagonistus de su processu chi is istudiosus ant narau "imbeciada beni fata", at a essi s'ogetu de interessi de una imbiada internatzionali de istudiosus e giornalistus chi de 25 a su 30 Martzu at a essi in Sardigna po istudiai su fenòmenu de cussus chi funt naraus is "logus asulus", is tretus anca s'agatant is prus artus ìndixis de vida longa. Posta a paris de sa Camera de Comèrciu de su Nord Sardigna, de s'Assessorau Regionali de su Turismu e de Smeralda Consulting, s'imbiada at a essi sighia de is imbiaus de is prus mannas testadas istadunidensis: su giornalistu-esploradori americanu Dan Buettner sòtziu de su National Geographic e promotori de sa vida longa a livellu globali, Cinthya McFadden e Jake Whitman, facis connotas de sa NBC. Is istùdius a pitzus de sa vida longa tirant a amostai s'acàpiu tra sa manera de bivi, alimentatzioni e becesa: po sa Sardigna e is prodotus suus at a essi sa prus manna campagna de promotzioni mai furriada a s'USA.
In is "logus asulus" de s'ìsula, po motivus chi ancora si funt scrucullendi, sa percentuali de centenàrius e norantennis in saludi e ativus est prus manna de is logus làcanas apari. Posta a paris in is annus '90 de su nutritzionistu Gianni Pes de s'Universidadi de Tàtari e de su demògrafu Michel Poulain de s'Universidadi Catòlica de Louvain, in Bèlgiu, sa teoria at tentu arretumbu internatzionali e at ispirau is istùdius potaus innantis de Buettner in is Istadus Unius, chi ant agatau àterus 4 "logus asulus" in Okinawa (Giaponi), Ikaria (Grètzia), Nicoya (Costa Rica) e Loma Linda (California, Usa). S'ecetzionali proportzioni de personas cun vida longa in d'unas cantu logus de sa Sardigna at potau interessi internatzionali mannu, sa presèntzia issoru parit sempri prus acapiada a fatoris ambientalis, socioeconòmicus, antropològicus e culturalis chi ant a podi rapresentai unu modellu po fai mellus sa saludi de sa populatzioni in generali. S'imbiada scientìfica fata de Pes, Poulain e de Alessio Tola, professori de Iscièntzias Merciològicas de s'Universidadi de Tàtari, connoscidori de produtzionis tìpicas de s'Ìsula, at a acumpangiai is giornalistus americanus in Mores, Mamujada, Assèmini, Foghesu, Biddamanna Istrisàili e Ulìana. Sa troupe at a intervistai e filmai is personas de is comunidadis localis in is atividadis insoru de onnì, circhendi su segretu de sa vida longa. Su tour at a spaciai su 30 Martzu cun s'atòbiu de istùdius in is aposentus de sa Camera de Comèrciu, in Tàtari. In cussa ocasioni sa Sardigna at a essi promòvia che logu de turismu sustenìbili, po chini est atinu de is baloris culturalis tìpicus de s'Ìsula, de is arrichesas naturalis e istòricas, de sa saludi, cumentzendi de s'acàpiu tra alimentatzioni e vida longa.
ANSA – Gianmario Sias
[Artìculu de Sardinia Post]
